Czarnuszka roślina należąca do rodziny jaskrowatych, osiągająca 20-50 cm wysokości. Łodyga jest wzniesiona i rozgałęziająca się. Posiada podwójnie pierzastosieczne liście o równowąskich odcinkach. Kwiaty pojedynczo wyrastają na szczycie pędów i są dość duże. Przybierają barwę od białej do bladobłękitnej. Kwitnienie ma miejsce od maja do września. Owoce składają się, z całkowicie ze sobą zrośniętych mieszków ( najpierwotniejszy typ owocu), zawierają czarne, trójgraniaste nasiona.
Surowcem zielarskim jest nasienie czarnuszki, które zawiera dużo tłuszczu, olejek lotny, saponinę – melantynę, garbniki, gorycz – nigellinę i alkaloid –damasceinę.
Nasiona czarnuszki wykorzystywane są jako dodatek do pieczywa, do przetworów warzywnych, do aromatyzowania wina oraz w niewielkim stopniu do produkcji olejku eterycznego używanego w cukiernictwie. Mielone nasiona czarnuszki u osób wrażliwych nie podrażniają błony śluzowej żołądka, zatem stanowią dobrą alternatywę pieprzu.
Nasiona wykazują działanie żółciopędne, przeciwbakteryjne, moczopędne, wiatropędne, przeciwbólowe, przeciwrobacze oraz rozkurczające na mięśnie gładkie, wzmagają także wydzielanie mleka, regulują miesiączkę, wzmacniają odporność i poprawiają trawienie.
Wewnętrznie stosowane są w przypadku nieżytu oskrzeli, przy kamicy żółciowej, w chorobach wątroby, skąpomoczu. Zewnętrznie natomiast przy trądziku, grzybicach i atopowym zapaleniu skóry.
Skuteczność ziół jest zauważalna wyłącznie przy regularnym i dłuższym stosowaniu.