JAK UTRZYMAĆ ZDROWY MÓZG NA DŁUŻEJ? SUPLEMENTACJA A OCHRONA PRZED DEMENCJĄ
Mózg jest najważniejszą częścią naszego ciała. To on o wszystkim decyduje, nadzoruje wszystkie zachodzące w nas procesy i sprawia, że jesteśmy sobą. Jest także siedzibą naszego umysłu i magazynem naszych wspomnień. Stanowi jedynie 2% masy naszego ciała, ale zużywa aż 20% jego energii. Każdemu z nas bardzo zależy, aby mózgi nasze i naszych bliskich pozostały szybkie i sprawne jak najdłużej. Pomimo, że starości nie da się powstrzymać, to istnieją pewne sposoby na zadbanie o ten narząd. 🙂
B-COMPLEX
Do odpowiedniego wykonywania swojej pracy mózg potrzebuje naszej pomocy. Polega ona w ogromnej mierze na dostarczeniu mu wszystkich, niezbędnych składników, które wykorzystuje on do katalizowania wszystkich reakcji biochemicznych jakie w nim zachodzą.
Witaminy z grupy B są jednymi z najważniejszych substancji, jakich nie powinno zabraknąć naszemu mózgowi. B-complex jest grupą witamin, które są w stanie przekraczać barierę krew-mózg, i znajdują się w nim w dużo większych stężeniach, niż w innych częściach organizmu. Nie bez powodu zaleca się przyjmowanie ich w okresach zwiększonego stresu, gdyż zapewniają one optymalną pracę systemu nerwowego. Są także niezbędne do wytwarzania energii, ponieważ z ich pomocą organizm przekształca składniki pokarmowe w ATP, czyli cząsteczkę, która jest nośnikiem energii w komórkach. Dlatego też, gdy brakuje nam witamin z grupy B, odbija się to negatywnie na naszej sprawności umysłowej.
Poszczególne witaminy z kompleksu B pełnią w ustroju oddzielne funkcje:
B1 – jest potrzebna w procesie odżywiania neuronów, bierze udział w produkcji ATP i neuroprzekaźnika acetylocholiny
B2 – współgra z koenzymem Q10 w procesach produkcji energii i chroni komórki przed stresem oksydacyjnym
B3 – zapewnia ochronę antyoksydacyjną, wspomaga metabolizm i naprawę DNA
B4 – poprawia pamięć długotrwałą i przekaźnictwo nerwowe. Jest potrzebna do produkcji acetylocholiny
B5 – jest składnikiem biorącym udział w wielu przemianach metabolicznych, związanych np. z przekształcaniem fosfolipidów i neuroprzekaźników. Organizm potrzebuje jej też do produkcji melatoniny, która poza wpływem na sen wspomaga też hipokamp, czyli obszar mózgu odpowiedzialny za pamięć długotrwałą i orientację przestrzenną
B6 – bierze udział w procesach przekształceń dopaminy, serotoniny, GAB-y, noradrenaliny i melatoniny. W przypadku niedoborów tego składnika osłabieniu ulegają funkcje poznawcze i wzrasta ryzyko przedwczesnego starzenia się neuronów
B7 – niedobory biotyny odbijają się negatywnie nie tylko na urodzie. Odczuje to także mózg, a da nam o tym poznać poprzez uczucie ospałości, trudności w uczeniu się i osłabioną koordynację. W ośrodkowym układzie nerwowym jest też potrzebna do produkcji osłonki mielinowej
B8 – inozytol jest wykorzystywany w leczeniu nerwic, depresji i innych schorzeń polegających na zaburzonej pracy układu nerwowego. Podnosi on wrażliwość receptorów na serotoninę i jest składnikiem lecytyny, która jest m.in. ważnym składnikiem budulcowym otoczek mielinowych i tkanek mózgu.
B9 – jest niezwykle ważny dla prawidłowego rozwoju płodu. Jego niedobór w czasie ciąży stanowi niebezpieczeństwo powstania wad neurologicznych dziecka. Kwas foliowy jest też niezbędny dla utrzymania prawidłowych funkcji umysłowych i zdrowia psychicznego. Bierze m.in. udział w produkcji neuroprzekaźników. Wraz z witaminą B12 chroni układ sercowo-naczyniowy przed negatywnymi skutkami nadmiaru homocysteiny.
B12 – kobalamina jest niezbędna do metabolizmu białek, tłuszczów i węglowodanów. W przypadku jej nieobecności krwinki czerwone mogą rozwijać się w nieprawidłowy sposób, co prowadzi do anemii megaloblastycznej. Odgrywa także ogromną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego i pracy mózgu. Jest potrzebna do przekształcania szkodliwej homocysteiny na cystationinę i cysteinę.
ANTYOKSYDANTY
Zwane inaczej przeciwutleniaczami, są obszerną grupą substancji, a każda z nich pełni odrębne funkcje. Do antyoksydantów zaliczamy m.in.: Flawonoidy, koenzym Q10, kwas alfa-liponowy, witaminę C, witaminę E, kurkuminę, astaksantyna, karetonoidy czy glutation. Antyoksydacja jest procesem neutralizowania wolnych rodników, czyli niesparowanych atomów, które w nadmiarze mogą prowadzić do uszkodzeń błon komórkowych i DNA. Tkanka nerwowa i mózg są szczególnie mocno narażone na uszkodzenia spowodowane wolnymi rodnikami, dlatego troska o odpowiednią podaż antyoksydantów jest szczególnie ważna dla ich ochrony.
Na początek powiedzmy sobie, co zwiększa ilość szkodliwych wolnych rodników? Powstają one nawet w procesie oddychania, i u ludzi przestrzegających zasad zdrowego stylu życia, równowaga pomiędzy wolnymi rodnikami i antyoksydantami jest zachowana. Równowagę tę mogą zachwiać rzeczy takie jak palenie papierosów, stres, alkohol, niezdrowa dieta, zanieczyszczenia środowiska i niewystarczający czas snu. W takich sytuacjach liczba wolnych rodników diametralnie wzrasta.
Astaksantyna – jest antyoksydantem, który jest w stanie przekraczać barierę krew-mózg i zmniejsza stany zapalne w mózgowiu. Dzięki temu ogranicza ryzyko rozwoju chorób neurodegeneracyjnych.
Witamina C – Poza jej znanym wpływem na układ odpornościowy, jest też niezbędna do odpowiedniego funkcjonowania połączeń międzyneuronalnych w mózgu. Pomaga też w ochronie mózgu i podnosi stężenie innego, silnego przeciwutleniacza – glutationu.
Glutation – Jest jednym z najpotężniejszych antyoksydantów w naszym organizmie. Szczególną aktywność wykazuje w narządach najbardziej narażonych na działanie szkodliwych substancji, takich jak mózg. Stanowi dla niego solidną tarczę ochronną, która zapobiega rozwojowi jego chorób.
Witamina E – Chroni przed rozwojem wolnych rodników w mózgu i wspomaga układ krążenia. Przekłada się to między innymi na zwiększone dostawy tlenu do mózgu.
Kurkumina – Może przekraczać barierę krew-mózg i działać neuroprotekcyjnie, chroniąc ten narząd przed rozwojem stanów zapalnych. Spowalnia też spadek funkcji poznawczych, postępujący wraz z wiekiem.
KWASY OMEGA-3
Nasz mózg w dużej części składa się (fizycznie) z kwasu DHA, który jest jednym z głównych składników kwasów Omega-3. Jest bardzo ważny dla struktur neuronalnych. Kwasy te są jednym z najważniejszych składników pokarmowych i ich obecność jest kluczowa dla funkcjonowania mózgu i układu nerwowego. Warto o nich pamiętać prewencyjnie, jak iw przypadku pojawiających się dolegliwości, takich jak problemy z pamięcią czy zaburzenia depresyjne. Przyjmując je regularnie, nasz mózg łatwiej zachowa sprawność na wiele lat.
WITAMINA D
Większości kojarzy się jedynie ze swoim wpływem na kości i zęby, ale jej działanie w naszym organizmie jest o wiele szersze. Ona także należy do substancji, które są w stanie przekraczać barierę krew-mózg. Poziom witaminy D jest szczególnie ważny w przypadku rozwoju chorób Ośrodkowego Układu Nerwowego. Gdy jest on zbyt niski, zwiększa się ryzyko rozwoju chorób w tym obszarze. Witamina D jest potrzebna nie tylko do ochrony OUN, ale także do jego prawidłowej pracy. Bierze udział między innymi w procesach wzrostu neuronów, prawidłowym przekaźnictwie dopaminy, oraz działa przeciwzapalnie.
OŚ MÓZG-JELITA
W ostatnich latach nauka coraz głośniej mówi o ogromnym wpływie jelit na stan i pracę naszego mózgu. Otóż okazuje się, że powody jego osłabionej pracy nie zawsze znajdują się w głowie. Wielokrotnie odpowiada za to stan naszych jelit. Zamieszkują je bakterie, które bezpośrednio wpływają na nasze centrum dowodzenia, czyli mózg. Nieodpowiedni stan flory jelitowej może wiązać się ze zwiększoną podatnością na stres i lęki. Może też zwiększać szansę na rozwój depresji i napięcia. Zmiana składu flory jelitowej, jakiej można dokonać na przykład probiotykoterapią, może przynieść znaczące efekty w przypadku zachwiania równowagi psychicznej.
RUCH I ĆWICZENIA MÓZGU 🙂
Nie samą suplementacją człowiek żyje, więc zachęcamy też każdego z Państwa do regularnych ćwiczeń naszego mózgu. Mogę one obejmować rozwiązywanie łamigłówek, krzyżówek, zagadek, czy chociażby czytanie tekstu do góry nogami. Dużą rolę odgrywa także umiarkowany ruch fizyczny i ćwiczenia manualne.